LAIRON I

“Lairon” delakoak, letra oro har satirikoei loturik ospakizun eta tabernetan edo inprobisatzaileek maiz erabili dituzten musika xinpleak dira. Nork ez du haur jokoetan horren erabilia den ondoko estrofa ezagutzen?


La chata Merengüela,  güi, güi. güi
Como es tan fina trico, trico, tri
Como es tan fina lairón, lairón
Lairón, lairón, lairón, lairón

 

Erabilitako tresna: makilak

Gauzak horrela, lairon hitzak ez du esanahi zehatzik: interjekzio bat da, riau riau izan daitekeen bezala. Gure bertsioa Ricardo Fernández de Latorrek egindako musika militar bildumatik atera genuen, Antología de la música militar de España (Fonogram 1972: 105 Ikus Bibliografia) izenekotik hain zuzen. Bertan esaten zaigunez, Hirurteko Liberal edo Konstituzionalaren (1820-23) garaian doinua oso ezaguna bihurtu zen eta letrak egoera desberdinei egokitzen zitzaizkien. Doinua ateratzeko erabili genuen aipatu bildumakoak liberal konstituzionalisten aldekoak dira:

Un artillero sentado (Bis)
En la rueda de un cañón, lairón, lairón.
Dijo: “No tengo metralla (bis)
Metamos un servilón”, lairón lairón.

Un golpe tremendo ha sido (Bis)
Para todo servilón, lairón, lairón,
El ver en unión fraterna (Bis)
De Madrid la guarnición, lairón, lairón.

Ya no queda otro partido (Bis)
Al infeliz servilón, lairón, lairón
Que escoger de dos, la una: (Bis)
O muerte o constitución, lairón, lairón (Bis)

San Lorentzoko Danzanteak Lairon I dantzatzen

Makil-dantza hau alai eta bizia da. Danzanteak lauko bi lerrotan ezartzen dira aurrez aurre eta makilak goitik eta behetik kolpatzen dituzte aurreko bikotearekin eta diagonalean. Lau leku aldaketa egiten dituzte eta makil-dantza guztietan bezala, Kortesiarekin amaitzen dute dantza.